Köpeklerde kanlı ishal hastalığı sık görülebilen ve öldürücü olabilen bir hastalıktır. Kanlı ishal hastalığı yüksek bulaşma özelliğine sahiptir ve köpeklerin bir arada yaşadığı yerlerde, özelikle de barınaklarda görülme olasılığı daha yüksektir. Köpeklerde görülen kanlı ishal hastalığı kedilerde görülen gençlik hastalığı ile çok benzer özelliklere sahiptir ve benzer hastalık belirtileri taşırlar.
Köpeklerde Kanlı İshal : Parvovirus Nasıl Bulaşır?
Parvovirüs ya da köpeklerde kanlı ishal hastalığı en genel anlamıyla parvovirüs taşıyan köpeklerin bıraktığı dışkıdan başka bir köpeğe bulaşır ve yayılma özelliği gösterir. Parvovirüs henüz semptomlar köpeklerde oluşmadan önce dışkı yoluyla dışarı çıkabilir ve başka köpeklere bulaşabilir. Kuluçka döneminden itibaren bulaşma riski olan parvovirüs bu nedenle yüksek bulaşıcı özelliğe sahip bir virüstür. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan köpekler virüsü soluyarak vücutlarına taşırlar. Vücuda giren parvovirüs doğrudan bağırsaklara yerleşir ve iltihaplanma oluşturur.
Kanlı ishal hastalığının oluşmasına neden olan parvovirüsün iki tipi bulunmaktadır. Bunlar: CPV-1 ve CPV-2b tipindeki parvovirüslerdir. CPV-2b tipi parvovirüs köpeklerde kanlı ishal hastalığında en tehlikeli rol oynayan virüstür ve öldürücüdür. CPV-1 tipi parvovirüs ise özellikle yavru köpekler başta olmak üzere her yaştan köpeği etkileyebilir. CPV-1 tipi parvovirüsün bulaştığı köpeklerde 2b tipi parvovirüsüne kıyasla semptomlar daha hafif atlatılır ve virüsün bulaştığı köpeklerde ishal meydana gelir.
Köpekte kanlı ishal hastalığına neden olan parvovirüs inatçı karakterde bir virüstür. Dezenfektan kullanımının işe yaramadığı parvovirüs için alkol ve yüksek ısı da etki etmemektedir. Parvovirüs normal koşullar altında yaklaşık üç ay canlı kalabilir ve bulunduğu ortamda köpeklerde yayılmaya devam edebilir. Eğer parvovirüsün bulunduğu bir ortam sterilize edilecekse herhangi bir dezenfektan ya da alkol kullanımı yerine çamaşır suyu tercih edilmelidir. Su ile hazırlanan çamaşır suyu çözeltisi parvovirüsü yok etme konusunda etkilidir.
Parvovirüs taşıyan bir köpeğin dışkısının bulunduğu bir ortamda başka bir köpeğin bu dışkı ile olan teması sonucu enfeksiyon kapması köpekte kanlı ishal nedenleri arasında ilk sırada yer alır. Parvovirüsün bulaşmış olduğu köpekte kanlı ishal hastalığının belirtileri 1 hafta ile on gün arasında çıkmaya başlar.
Parvovirüs her ırktan ve her yaştan köpeği etkileyebilme özelliğine sahiptir ancak yaygın olarak aşısız yavru köpeklerde (1 yaşın altında) görülmektedir. Parvovirüsün neden olduğu kanlı ishal beş aylık ve daha küçük köpeklerde öldürücü özelliğe sahiptir. Bu nedenle barınaklardan köpek sahiplenmek isteyenler ve evlerinde başka köpekleri olan kişiler bu durumu dikkate almalıdır. Parvovirüs yavru köpeklerde ortaya çıktığında tedavisi çok zordur ve hastalığa yakalanan köpekler yüksek oranda ölürler. Aşılanmamış köpekler ise her zaman parvovirüse yakalanma riskine sahip olurlar.
Köpeklerde Kanlı İshal : Parvovirus Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Köpeklerde kanlı ishal belirtileri enfekte olmuş her köpek için değişkenlik gösterebilmektedir. Parvovirüsten etkilenmiş ve enfekte olmuş köpeklerde hastalığın ilk evrelerinde yaygın olarak kusma görülür ve bunu kötü kokulu yapışkan yapılı ishal takip eder. Enfeksiyonun etkisini göstermeye başladığı ilk zamanlarda ishal şeklinde çıkan dışkının içinde kan gözlemlenmeyebilir ancak enfeksiyon yayıldıkça dışkıda kan da görülmeye başlar. Köpeklerde görülen diğer kanlı ishal belirtileri ise şu şekildedir:
- Yeme içmede azalma, iştahsızlık
- Yüksek ateş
- Dikkat dağınıklığı
- Halsizlik
- Sıvı kaybı
Parvovirüsten etkilenen her köpekte bu semptomların her biri görülmeyebilir. Ancak kusma ve ishal hemen hemen bütün köpeklerde görülen kanlı ishal hastalığı belirtilerindendir.
Köpeklerde Kanlı İshal : Parvovirus Hastalığının Tanısı Nasıl Koyulur?
Köpeklerde parvovirüs enfeksiyonu yayılmadan önce birçok hastalıkta ortak belirtiler arasında yer alan kusma ve ishal şikayetleri görülür. Bu nedenle hastalığın ilk zamanlarında kanlı ishal teşhisinin koyulması zor olabilir. Ayakta muayenenin yetersiz kalacağı kanlı ishal teşhisi için kan ve dışkı örneklerinin incelenmesi gerekir. Dışkı testleri yüksek oranda kanlı ishal teşhisini ortaya çıkaran verilere sahip olsa da nadiren yanıltıcı olabilir.
Köpeklerde Kanlı İshal : Parvovirus Öldürcü Müdür?
Kanlı ishal hastalığına neden olan parvovirüs için geliştirilen ve virüsü öldüren bir ilaç günümüzde mevcut değildir. Köpeklerde parvovirüs enfeksiyonu direkt olarak köpeği öldürme özelliğine sahip olmasa da belirtilerin şiddeti ve köpeğin güncel sağlık durumu bu aşamada çok önemlidir.
Parvovirüs bağırsakları hedef alan bir virüs olduğu için bağırsakları koruyan zarlara zarar verir ve bu durum sonucunda köpekler ciddi dehidrasyonlar yaşar. Su kaybı yaşayan köpekte eğer ki önlem alınmazsa hastalık çok daha kötü duruma gelebilir ve köpeğin ölüm riski artar.
Köpeklerde kanlı ishal teşhisi koyulduğunda ya da kanlı ishalden şüphelenildiğinde öncelikle köpekteki su kaybını önlemek gerekir. Köpeğin kaybettiği su miktarı vücuda geri kazandırılınca yaşama şansı da artar. Dehidrasyon görülen kanlı ishal vakalarında acilen önlem alınmazsa eğer bu durum köpekler için öldürücü olabilir.
Hastalığın yayılmasıyla birlikte bağırsaklarda yoğun tahribat sonucunda kan dolaşım enfeksiyonu meydana gelebilir. Köpeklerde kan dolaşım enfeksiyonu ile birlikte dehidrasyonun görülmesi bu aşamada kanlı ishal hastalığının kritik bölümünü oluşturur. Kanlı ishal hastalığı ciddi su kaybına ek olarak kan dolaşım enfeksiyonu aşamasına geçtiyse öldürücü etkiye sahip olur. Eğer bu komplikasyonlar oluşmadıysa yoğun bir tedavi ile iyileşme gösterebilirler.
Parvovirüsün neden olduğu enfeksiyonlar bazı köpek ırklarında çok daha yüksek ölüm oranına sahiptir. Kanlı ishal sonucunda ölüm oranı fazla olan köpek ırkları ise şu şekildedir:
- Rottweiler
- Doberman pinscher
- Poddle
Köpeklerde kanlı ishal tedavisine başlandığında (eğer ki köpek yüksek risk aşamasında / grubunda değilse) genellikle ilk 4 gün içinde tedaviye yanıt alınır ve iyileşme görülmeye başlar. Ancak ilk 4 gün içinde tedaviye yanıt alınamıyorsa köpeğin fiziksel özellikleri tedavi için yeterli olmayabilir ve tedavi süreci daha zorlu geçebilir.
Köpeklerde Kanlı İshal : Parvovirus Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Köpeklerde kanlı ishal tedavisi öncelikli olarak köpeğin hayatını tehdit eden semptomları ortadan kaldırmak üzerine olacaktır. Kanlı ishal teşhisi koyulan köpeklerde ilk olarak su kaybı yaşanmış olacağından elektrolit dengesi sağlanır ve su kaybı telafi edilir.
Köpeklerde kanlı ishal ilaç tedavisi devam eden süreçte etkin rol oynar. Öncelikle kan dolaşım enfeksiyonunu önlemek için antibiyotiklere başlanması gerekir ve antispazmodik ilaçlar sayesinde de kusma ve ishal belirtileri önlenmeye çalışılır. Köpeklerde kanlı ishal hastalığı için geliştirilmiş immunoglobulin takviyesi de tedavi için gerekli olan aşamalardan biridir.
Köpeklerde Kanlı İshal : Parvovirus Hastalığı Nasıl Önlenir?
Köpeklerde çok yaygın olarak görülen ve yüksek bulaşma özelliği gösteren, kanlı ishal hastalığına sebep olan parvovirüsü yok eden bir ilaç günümüzde mevcut olmasa da hastalığı önlemek mümkündür. Bağırsaklara yerleştikten sonra çok hızlı bir şekilde ilerleyen enfeksiyon ölümlere sebep olabilmektedir ancak parvovirüs için geliştirilen aşılar köpekleri kanlı ishal hastalığından korur.
Köpek sahiplerinin köpeklerini kanlı ishal hastalığından korumak için alacağı önlem aşı yaptırmaktır. Yavru köpekler için 2. ay sonunda parvovirüs aşısına başlanmalıdır ve takip eden dozlar düzenli olarak yaptırılmalıdır.
Aşılanan köpeklerde parvovirüs ciddi komplikasyonlara yol açmayacağı gibi öldürücü özelliğini de kaybeder. Ayrıca köpekler aşılı da olsa dış ortamda köpek popülasyonunun fazla olduğu bölgelerde gezdirilmemelidir.
